تشکیل صف ملاقات مردم با احمدی‌نژاد در کوچه
پارسینه: یک شخصیت سیاسی، به ویژه با پست و سمتی در حد ریاست جمهوری، پس از پایان دوران مسئولیتش چه می‌کند؟ این سوالی است که هم احتمالا ذهن خود آن شخصیت را درگیر می‌کند و هم گاه به گاه در ذهن مردم تکرار می‌شود. حتی از نگاه روانشناسانه نیز بررسی این موضوع جالب است؛ از این جنبه که فردی پس از تجربه دوره‌ای از جلب توجه فراوان، مشغله زیاد، لمس احساس قدرت و حضور در مسند اصلی تصمیم گیری برای یک کشور، به ناگاه از این جایگاه کنار رود، چه فعالیتی را جایگزین خواهد کرد تا روزهایش را بگذراند؟ این سوال در مورد محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت‌های نهم و دهم پاسخ‌های فراوان و در عین حال مبهمی دارد. رئیس‌جمهور سابقی که همچنان بارعام می‌دهد.
به گزارش ابتکار، محمود احمدی‌نژاد در گفت‌وگویی تلویزیونی یک سال پیش از پایان دوران مسئولیتش به عنوان رئیس‌جمهور، در پاسخ به سوالی درباره این که پس از پایان دوران ریاست‌جمهوری‌اش چه می‌کند، با لبخند و لحنی که همواره در پاسخ به این سوال‌ها به کار می‌برد، پاسخ داد: «کی گفته عمر دولت من یک سال دیگر تمام می‌شود؟» در آن زمان برداشت بسیاری از سخنان وی این بود که احمدی‌نژاد قصد دارد طرح پوتین-مدودف را برای در اختیار داشتن سکان ریاست‌جمهوری اجرا کند؛ به این ترتیب که یکی از یاران نزدیکش را به عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری آتی معرفی کرده و با موفقیت این گزینه، خود در کنار وی دولت را بر شیوه 8 سال ریاست‌جمهوری خود اداره کند و پس از 4 سال دوباره خود برای ریاست‌جمهوری کاندیدا شود. این تفکر پربیراه هم نبود. در آخرین روز ثبت‌نام کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92، احمدی‌نژاد دست یار صمیمی خود، اسفندیار رحیم مشایی را گرفت و به وزارت کشور برد. اتفاقی که هیچ‌گاه پیش از آن سابقه نداشت. وی پس از ثبت‌نام رحیم‌مشایی، در برابر خبرنگاران دست وی را بالا گرفت و گفت: احمدی‌نژاد یعنی مشایی و مشایی یعنی احمدی‌نژاد.
دانشگاهی که تاسیس نشد
سیاست احمدی‌نژاد اما با رد صلاحیت رحیم مشایی ناموفق ماند. با این حال این تمام آن چیزی نبود که وی برای پس از پایان دوران ریاست‌جمهوری‌اش در نظر گرفته بود. راه‌اندازی یک دانشگاه که به نام «ایرانیان» معروف شد، دیگر برنامه رئیس دولت‌های نهم و دهم بود. وی مجوز این دانشگاه را در روزهای پایانی ریاست‌جمهوری‌اش برای خود صادر کرد و حتی در آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی‌اش شماره حسابی را اعلام کرد که هوادارانش اگر مایل بودند برای کمک به راه‌اندازی این دانشگاه پول واریز کنند. این دانشگاه هم اما با حواشی فراوانی که پیرامون صدور مجوز و نیز انتقال پولی بدون مجوز از حساب دولت به حساب دانشگاه برایش پیش آمد، لااقل تا الان متوقف شده است.
پای ثابت جلسات مجمع تشخیص و مراسم ترحیم
با این همه احمدی‌نژاد دست از فعالیت برنداشته است. وی که در دوران ریاست‌جمهوری اغلب در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام غایب بود، این روزها به قول یکی از اعضای این مجمع جزو شاگرد اول‌هاست و در تمام جلسات آن حاضر می‌شود. به جز این اما حضور وی در عرصه سیاسی مبهم و در حاشیه است. در شرایطی که مجتمع رسانه‌ای هواداران محمود احمدی‌نژاد با نام اختصاری «هما»، در ماه‌های گذشته فعالیت‌های فراوانی از خود نشان داده است و حتی اخیرا به انتشار نشریه‌ای الکترونیکی می‌پردازد، اما احمدی‌نژاد صرفا به حضور در حاشیه مراسم مختلف می‌پردازد. هرچند برخی دوستان و یارانش – به ویژه آنان که در دوره‌ای از وی جدا شده و پس از پایان ریاست‌جمهوری‌اش دوباره به وی بازگشته‌اند – گاه به گاه سخنرانی‌هایی میکنند، وی سخنرانی نمی‌کند. حتی در پاسخ به سوالات خبرنگاران در موارد مختلف، به شیوه خاص خود «سربالا» جواب می‌دهد و عملا از پاسخ جدی و مستقیم خودداری می‌کند. وی یکی از پایه‌های ثابت مراسم ختم و تسلیت مسئولان نظام و وابستگان آن‌هاست. به دیدار حجت‌الاسلام سید حسن روحانی می‌رود و هدایای دوران ریاست‌جمهوری‌اش را به موزه مرقد مطهر امام(ره) تقدیم می‌کند. حتی گاه خبر می‌رسد که برای دیدار با سیدمحمد خاتمی یا آیت‌الله ناطق‌نوری تلاش کرده است. هر چه هست، وی مشغول «عمل» است و بیشتر ترجیح می‌دهد «سکوت» کند.
رویای بازگشت
با روحیه‌ای که از محمود احمدی‌نژاد سراغ می‌رود و اعتقادی که وی به راه و روش دولت خود داشته و دارد، تلاشش برای بازگشت جدی به عرصه سیاست دور از ذهن نیست. احمدی‌نژاد همچنان به داشتن هواداران پرشمار اعتقاد دارد و یاران نزدیکش نیز این هواداران را سرمایه وی برای حضوری دوباره می‌دانند. اخبار گاه به گاه از برنامه‌ریزی احمدی‌نژاد و تیمش برای حضور جدی در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی خبر می‌دهند. حتی اواخر سال گذشته این موضوع مطرح شد که شاید وی برای انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس از شهرستان نهاوند استان همدان کاندیدا شود که این اتفاق نیفتاد. در همان زمان همچنین این خبر مطرح شد که احمدی‌نژادی فهرستی 150نفره انتخاباتی برای تهران و شهرهای بزرگ تهیه کرده است و قرار بر این است که این فهرست را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله پالایش کنند تا به تعداد نمایندگان موردنظرش برای شرکت در انتخابات مجلس برسد. سفرهای وی به خوزستان، طالقان و دریاکنار نیز سفرهایی بودند که هرچند شائبه انتخاباتی بودن داشتند، اما هیچ خبر رسمی از آنها منتشر نشد. در نیمه آبان ماه بود که خبری مبنی دیدار جمعی از فعالان اصولگرای استان فارس با احمدی‌نژاد در تهران منتشر شد. دانا نیوز در این باره نوشت: در حاشیه این ملاقات، جلسه ای نیز با محوریت تشکیل ائتلاف به منظور آمادگی جهت ورود به انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد که طی این جلسه احمدی‌نژاد قول داده است که در آینده نزدیک به منظور ایجاد انسجام بیشتر به استان فارس سفر می‌کند.
احمدی نژاد در این جلسه به نوعی از حاشیه های ایجاد شده در گذشته ابراز ناراحتی کرده است. وی همچنین در این جلسه درباره نحوه حضور خود در انتخابات آینده تأکید کرده است که می‌خواهیم با برنامه و کیفیت بهتر وارد عرصه انتخابات شویم.به طور کلی به نظر می‌رسد احمدی‌نژاد به دنبال یک برنامه منسجم برای حضور در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری آتی باشد. این که خود وی نیز برای انتخابات مجلس کاندیدا شود یا تلاش دارد یارانش را به مجلس فرستاده و خود برای انتخابات ریاست جمهوری آتی کاندیدا شود، سوالی است که جوابش در ماه‌های آینده روشن خواهد شد.
رئیس‌جمهور نامه‌ها
عریضه‌نویسی به حاکمان برای انتقال مسائل و مشکلات از سوی مردم قدمتی دیرین دارد. با این حال این دولت محمود احمدی‌نژاد بود که سنت گردآوری نامه به ویژه در سفرهای استانی را در دستور کار قرار داد. در هر سفر استانی احمدی‌نژاد صدها و هزارها نامه در چندین و چند گونی جمع می‌شد و حتی در ساختار ریاست‌جمهوری واحدی برای گردآوری و رسیدگی به نامه‌های مردمی ایجاد شد. وی این روند را پس از دوران ریاست‌جمهوری‌اش نیز ادامه داده است و همچنان عریضه‌های مردم را دریافت می‌کند، روی نامه‌ها «پاراف» می‌کند و آنها را به دستگاه‌های مسئول ارجاع می‌دهد. وی حتی برای این کار تشکیلات خاصی ایجاد کرده است و عکس‌های آن نشان می‌دهد که وی به مردم «بار عام» می‌دهد. سایت دانا دیروز در گزارشی تصویری، به صف ارائه نامه به رئیس‌جمهور سابق پرداخته است.
این سایت در حاشیه گزارش تصویری خود نوشته است: محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور سابق، پس از پایان ریاست جمهوری خود هم‌اینک در میدان 72 نارمک در دورترین نقاط شرقی تهران، با مردم ارتباط دارد. برخی از مردم با مراجعه به رئیس‌جمهور سابق و نوشتن نامه‌ای برای مشکلات خود از وی درخواست کمک میکنند. این که مردم هنوز برای حل مشکلات خود به احمدی‌نژاد رجوع میکنند و سفارش، پاراف‌ها و دستور رسیدگی وی به دستگاه‌ها را جدی می‌گیرند قابل توجه است.
البته چند ماه پیش بود که یک منبع نزدیک به احمدی‌نژاد در گفت‌وگویی با پایگاه خبری سفیر در توجیه این موضوع گفته بود: آقای احمدی‌نژاد در سال‌های گذشته حلقه‌های بسته مدیریتی را شکسته و چند هزار نفر از جوانان و افراد شایسته‌ای که به حلقه مدیریتی راه داده نشده بود را وارد سیستم اجرایی کرده است و این نیروها آنقدر کارآمد بوده‌اند که تعداد قابل توجهی از آنها همچنان در پست‌های خود در دولت جدید مشغول به ادامه فعالیت هستند.وی تاکید کرد: آقای احمدی‌نژاد علی‌رغم اینکه دیگر رئیس‌جمهور نیستند اما هنوز از نفوذ و محبوبیت قابل توجهی در بدنه دولت و حتی رده‌های مدیریتی برخوردار است و با توجه به اینکه همچنان مردم برای رسیدگی به مشکلاتشان به وی نامه می‌نویسند و آقای دکتر احمدی‌نژاد هم که همواره به دنبال رفع مشکلات مردم بوده‌اند دستورات و توصیه‌هایی برای رفع آنها می‌دهند و این نامه‌ها غالبا به نیروهای وفادار به ایشان در دولت تدبیر و امید ارجاع می‌شود و کار مردم سریعا انجام می‌شود.
به دنبال استقلال گفتمان
به نظر می‌رسد احمدی‌نژاد برای بازگشت به عرصه سیاست این بار باید روی همین سرمایه مقبولیت نزد برخی قشرهای جامعه تکیه کند. حامیان پیشین وی در عرصه سیاسی این روزها اغلب منتقد او هستند و حتی از وی برائت می‌جویند. محمدرضا باهنر از چهره‌های شاخص جریان اصولگرایی می‌گوید که هنوز نوع اصولگرایی احمدی‌نژاد را کشف نکرده است. محسن کوهکن، دیگر فعال سیاسی اصولگرا نیز در گفت‌وگویی با ایلنا گفته است که احمدی‌نژاد نمی‌تواند با برند اصولگرایی به انتخابات وارد شود. هر چند بسیاری از اصولگرایان در یک سال اخیر مسابقه برائت از احمدی‌نژاد را راه انداخته‌اند، اما وی همچنان در میان برخی حاضران عرصه سیاست هوادار دارد. با این حال بعید به نظر می‌آید که این بار احمدی‌نژاد زیر پرچم خاصی وارد عرصه سیاست شود. وی ادعای گفتمان جدید و مستقلی در عرصه سیاسی دارد و فکر می‌کند این گفتمان همچنان طرفداران فراوانی دارد که می‌‌توانند او و نزدیکانش را به قدرت بازگردانند. گفتمانی متکی بر واژه‌هایی همچون مهر، عدالت و بهار!